Sta op voor eerlijke koffie met Esther ‘Tess’ Atieno

Werkzaam voor Moyee én baristakampioen?
‘Ja, dat klopt. Ik werk voor de Moyee FairChain branderij in Kenia en ben ook de barista­ kampioen van 2022 en 2023 in Kenia. Moyee zag mijn passie en interesse in koffie en vroeg of ik deel uit wilde maken van hun team voor het sourcen van koffie en het controleren van de kwaliteit. Dankzij Moyee kon ik me de laatste maanden ook volledig richten op het winnen van het kampioenschap in Kenia en het meedoen aan het wereldkampioenschap in Griekenland. Het was leerzaam om te zien dat er nog wel een groot gat zit tussen de barista’s uit Afrikaanse koffielanden en de kampioenen uit de landen die onze koffies verwerken. Het is mijn ambitie om dat gat te dichten. Ook vind ik het fijn om bij een bedrijf te werken dat de koffieketen behoorlijk op zijn kop zet.’

Wat zet Moyee Coffee op z’n kop?
‘Moyee wil met een radicaal ander bedrijfsmodel de onevenwichtig­ heid binnen de koffieketen aan­ pakken. Guido van Staveren, de oprichter van Moyee, merkte dat het verdienmodel van de koffie­ industrie onevenredig in het voordeel werkt van een paar westerse koffiebedrijven, terwijl koffieproduceren­ de landen en boeren zoals in Kenia ondersteund moeten worden met ontwikkelingshulp. Om hier verande­ ring in te brengen, heeft Moyee de FairChain­principes ontwikkeld. Een belangrijk aspect hiervan is het branden en verpakken van de koffie in het land van herkomst, zoals in de branderij in Kenia waar ik werk.’

Hoe werken die FairChain­ principes?
‘Ons model is gebaseerd op drie pijlers: economisch, sociaal en ecologisch, of zoals wij het zeggen: op Bedrijven, Boeren en Bossen. Moyee investeert in lokale koffie­ branderijen, wat ook resulteert in waarde­ volle banen zoals die van mij. Moyee zet een leefbaar inkomen voor de boeren centraal en is zeer toegewijd aan de zorg voor het milieu. Dat blijkt uit onze unieke pro­ gramma’s voor bosbehoud, herbebossing en bio­compostproductie. De koffie van Moyee absorbeert zo meer CO2 dan het gebruikt in haar eigen keten. Uniek in de koffiewereld!’

Wat is het verschil tussen Fairtrade en FairChain?
‘Moyee Coffee wordt gebrand in Ethiopië en Kenia en dat maakt ons echt anders dan andere Fairtrade koffies. Hoewel Fairtrade zeker een stap in de goede richting is, duurt het lang voordat een arm land er rijker van wordt. FairChain gaat verder dan Fairtrade. Fairtrade richt zich vooral op een iets betere prijs voor de koffiebonen, terwijl wij ons richten op een gelijkwaardige verdeling van al het geld in de keten: van boon tot branden tot verkoop.’

Waarom koffie branden in het land van herkomst?
‘Door lokaal te branden, houden we niet slechts 10 procent maar minstens 50 procent van de totale waarde in het land. Dit vermindert de noodzaak voor ontwikkelingshulp en het stimuleert de lokale economie, waardoor belangrijke banen worden gecreëerd. Op dit moment is er 40 procent jeugdwerkloosheid in Kenia en willen veel van mijn leeftijdgenoten het liefst naar Europa. Maar het gaat ook over kwaliteit. Onze koffie behoudt haar hoge kwaliteit door deze snel van de boer naar onze branderij te brengen, dit in tegenstelling tot groene koffiebonen die gebruikelijk maanden onderweg zijn voordat een beschermde opslag wordt bereikt.’

Laatste – gemakkelijke vraag dan – wat is je favoriete koffie?
‘Ik heb een voorliefde voor Microlots en Single Estate koffies met bonen van één oorsprong. Deze bieden een smaak die specifiek is voor die regio, het klimaat, de bodem, de hoogte, de schaduw en de landbouwpraktijken waarin ze worden verbouwd. Het was een enorme gok om de Moyee Single te lanceren bij Albert Heijn omdat het voor sommige mensen best een overweldigende smaak kan zijn. Specialty Coffee is over het algemeen daarom niet te koop in een supermarkt. Ik vind het dan ook extra tof dat het toonaangevende blad KoffieTCacao onze koffie als beste supermarktkoffie heeft getest.’